Νέα δεδομένα φαίνεται πως διαμορφώνονται στο καθεστώς “παράλληλων” εξαγωγών φαρμάκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για εμπόριο που γίνεται με εισαγόμενα σκευάσματα. Το φάρμακο είναι διατιμημένο είδος και η τιμή του μπορεί να διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα.
Φαρμακαποθήκες επανεξάγουν τα φάρμακα σε ευρωπαϊκές χώρες όπου η τιμή τους είναι σημαντικά υψηλότερη (κυρίως βόρειες), εξασφαλίζοντας σημαντικό κέρδος με μία απλή εμπορική πράξη.
Μέχρι σήμερα, οι ευρωπαϊκές αρχές δεν αντιμετώπιζαν ως παράνομη τη συγκεκριμένη δοσοληψία, η οποία έχει συχνά ως αποτέλεσμα να παρουσιάζονται ελλείψεις φαρμάκων σε χώρες (όπως η Ελλάδα) όπου οι τιμές των φαρμάκων είναι χαμηλές.
Το πρόβλημα αυτό αντιμετώπισαν η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία, οι οποίες προχώρησαν στη λήψη μέτρων κατά των “παράλληλων” εξαγωγών.
Όπως αναφέρεται σε άρθρο του Politico, για πρώτη φορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να μην κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει εναντίον τους, επιλέγοντας αντίθετα τον διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη.
“Η εναρμόνιση του σεβασμού στην ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών με το δικαίωμα πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη στους ασθενείς είναι μια πράξη εξισορρόπησης", σχολίασαν οι εκπρόσωποι της Επιτροπής.
Από την Κομισιόν εκτιμάται πως είναι απαραίτητη η εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων στο θέμα, προκειμένου να λυθεί επαρκώς και να αντιμετωπιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ευρωπαίων πολιτών".
Η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία διαμαρτύρονται ότι το παράλληλο εμπόριο φαρμάκων οδηγεί σε ελλείψεις και εμποδίζει την πρόσβαση των πολιτών στα φάρμακα.
Τα τελευταία χρόνια, οι τρεις χώρες έχουν πειραματιστεί με διαφορετικά νομικά μέτρα, προκειμένου να εξασφαλίσουν επάρκεια φαρμάκων πριν από την εξαγωγή τους.
Αγορά
Το παράλληλο εμπόριο ευθυγραμμίζεται με την αρχή της ενιαίας αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων. Όταν οι περιορισμοί του δεν δικαιολογούνται επαρκώς, η Επιτροπή μπορεί να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Στην περίπτωση των παραπάνω χωρών, η Κομισιόν αποφάσισε να μην προσφύγει δικαστικά, εκτιμώντας πως τα μέτρα περιορισμού των εξαγωγών στηρίζονται στην ανάγκη προστασίας της Δημόσιας Υγείας:
"Η έλλειψη επαρκών ποσοτήτων φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση στα φαρμακεία, είναι ένα σοβαρό και αυξανόμενο πρόβλημα που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια σε πολλά κράτη - μέλη και μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη θεραπεία ασθενών", αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαiatronetϊκής Επιτροπής, στην οποία αναγνωρίζεται πως το παράλληλο εμπόριο μπορεί να είναι μια από τις αιτίες.
Ελλάδα
Οι παράλληλες εξαγωγές σημειώνουν αύξηση τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας και δεν είναι τυχαίο πως το ίδιο διάστημα καταγράφονται και ελλείψεις φαρμάκων στην ελληνική αγορά.
Όπως δείχνει ο παρακάτω πίνακας με στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), το 2015 υπήρξε διπλασιασμός ων ποσοτήτων φαρμάκων που επανεξήχθησαν, φτάνοντας τις 19,1 εκατομμύρια συσκευασίες, έναντι 10 εκατομμυρίων συσκευασιών το 2014.
Η αύξηση συνεχίστηκε και το 2016, με επανεξαχθείσες 19,4 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων, συνολικής αξίας 400,2 εκατομμυρίων ευρώ.
Με αποφάσεις του ΕΟΦ, απαγορεύονται - κατά διαστήματα - οι "παράλληλες" εξαγωγές, προκειμένου να διασφαλιστεί η επάρκεια στην εγχώρια αγορά.
